Zgodnie z definicją z Wikipedii, termin „wzmianka” odnosi się do informacji o konkretnym wydarzeniu lub faktach. To samo pojęcie, czyli „wzmianka,” występuje także w kontekście księgi wieczystej.

W każdym dziale księgi wieczystej istnieje sekcja o nazwie „Wzmianki,” zdefiniowana w następujący sposób:

• W dziale I-O, „Oznaczenie nieruchomości,” „Wzmianka” znajduje się pod numerem 1.1.
• W dziale I-Sp, „Spis praw związanych z własnością,” „Wzmianka” znajduje się pod numerem 1.2.
• W dziale II, „Własność,” „Wzmianka” znajduje się pod numerem 2.1.
• W dziale III, „Prawa, roszczenia i ograniczenia,” „Wzmianka” znajduje się pod numerem 3.1.
• W dziale IV, „Hipoteka,” „Wzmianka” znajduje się pod numerem 4.1.

Gdy pojawi się wpis w polu „Wzmianka,” oznacza to, że wniosek o wpis do księgi wieczystej został złożony w Sądzie Rejonowym, Wydziale wieczysto księgowym, zarejestrowany w dzienniku ksiąg wieczystych i opatrzony kolejnym numerem.

W tym samym dniu, o tej samej godzinie i minucie, w odpowiednim dziale księgi wieczystej, treść samej wzmianki zostaje wprowadzona do pola „Wzmianka.” Ma to na celu ułatwienie osobie przeglądającej księgę zrozumienie charakteru wzmianki i jej znaczenia w kontekście wyłączenia rękojmi wiary publicznej księgi wieczystej.

Proces składania wniosków o wpis do księgi wieczystej jest regulowany przepisami kodeksu postępowania cywilnego, a w nowoczesnym systemie elektronicznego prowadzenia ksiąg wieczystych, pole „Wzmianka” zostało rozszerzone, pozwalając na wprowadzenie do niego niemal całego wniosku o wpis do księgi wieczystej, zwłaszcza w sytuacjach, gdy wpis zawiera więcej niż jedną informację lub adnotację.

Wzmianka jako ostrzeżenie

Zgodnie z interpretacją Stanisława Rudnickiego, autora komentarza do ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece:

„wzmianka stanowi informację ostrzegającą o złożeniu niezałatwionego jeszcze wniosku o wpis, który po jego dokonaniu może zmienić treść księgi wieczystej w zakresie określonym żądaniem wniosku”.

Warto zrozumieć, że pojawienie się wzmianki w polu „Wzmianka” oznacza, że do sądu wpłynął wniosek o wpis do księgi wieczystej. Sąd będzie musiał rozpatrzyć ten wniosek i podjąć decyzję, czy go przyjąć czy odrzucić. Jeśli wniosek zostanie przyjęty, to wzmianka w księdze wieczystej zostanie zastąpiona właściwym wpisem.

Wprowadzenie do księgi wieczystej sekcji „Wzmianki” ma na celu ochronę okresu między dokonaniem przeniesienia prawa własności a zarejestrowaniem tego faktu w księdze wieczystej.

Pojawienie się wzmianki w księdze wieczystej powinno skłonić nas do ostrożności i ograniczenia zaufania do treści księgi wieczystej, ponieważ może ona ulec zmianie po rozpatrzeniu wniosku przez sąd.

Przeczytaj: Moc wsteczna wpisu w księdze wieczystej

Zasada rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych

Jednym z podstawowych zasad regulujących księgi wieczyste jest zasada rękojmi wiary publicznej, która stanowi, że w przypadku sprzeczności między zawartością księgi wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym, księga wieczysta ma pierwszeństwo i jest wiążąca dla osoby, która nabyła prawo własności poprzez legalne działanie z osobą uprawnioną według treści księgi wieczystej.

Zasada ta jednak ma swoje wyjątki, a jednym z nich jest informacja zawarta w sekcji „Wzmianka” dotycząca wniosku, odwołania od decyzji referendarza sądowego lub odwołania od kasacji, a także ostrzeżenie o potencjalnej niezgodności między stanem prawnym ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym nieruchomości (zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece).

Należy zaznaczyć, że „wzmianka” to nie to samo co „wpis” w księdze wieczystej, ale stanowi ważne powiadomienie dla przyszłego nabywcy nieruchomości.

Zasada rękojmi wiary publicznej nie obowiązuje, dopóki informacja w sekcji „Wzmianka” nie zostanie usunięta.

Przeczytaj: Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz.U. z 2016r. poz. 790).
2. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 21 listopada 2013 r. (DZ.U. z 2013r. poz. 1411).
3. Ustawa o księgach wieczystych i hipotece. Przepisy o postępowaniu w sprawach wieczystoksięgowych – Stanisław Rudnicki – Komentarz, Wydanie 6.